Πέμπτη 21 Αυγούστου 2008

To προφίλ ενός οπαδού των θεωριών συνωμοσίας

Ο τύπος εκείνος, που πιστεύει σε θεωρίες συνωμοσίας, παρουσιάζει, συνήθως, κάποια σταθερά χαρακτηριστικά, τα οποία μπορεί εκ πρώτης όψεως να μην τον ξεχωρίζουν από τους άλλους συνανθρώπους μας, πλην, όμως, χτυπούν με τη μια, όταν αυτός συμμετέχει σε μια συζήτηση.
Πρόκειται, λοιπόν, για πρόσωπο, που δεν ανήκει σε συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία, καθόσον μπορεί να είναι είτε έφηβος είτε υπερήλικας. Τα αίτια, που καθένας από αυτούς του ανθρώπους ασπάζεται μια θεωρία συνωμοσίας, εξαρτώνται από την ηλικία του. Ο έφηβος, λ.χ., μπορεί να περιδιαβαίνει το βρίθον τέτοιων θεωριών Διαδίκτυο, όπου και μπορεί να διαβάσει ουκ ολίγες θεωρίες συνωμοσίας, από την πιο απίθανη έως την πιο διαδεδομένη, π.χ. τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών. Σε ένα εύπλαστο χαρακτήρα, όπως αυτό του εφήβου, είναι πολύ εύκολο να καταστούν πιστευτές τέτοιες θεωρίες, ώστε η συγκεκριμένη ομάδα προσώπων να θεωρείται ως η ομάδα στόχου των εμπόρων τέτοιων θεωριών. Το πλεονέκτημα αυτής της ομάδος είναι ότι με το πέρας της εφηβίας συνήθως οι ασπασθέντες τέτοιες θεωρίες έφηβοι τις αποκηρύσσουν. Το πρόβλημα, συνήθως, έγκειται στις μεγαλύτερες ηλικίες, σε ανθρώπους, δηλαδή, οι οποίοι λίγο πολύ έχουν ήδη διαμορφώσει ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα, ο οποίος δύσκολα έως καθόλου δεν αλλάζει. Το χαμηλό τους επίπεδο προδίδεται και από το γεγονός ότι πιστεύουν εύκολα θεωρίες συνωμοσίας, που αναπαράγονται από πρόσωπα της επικαιρότητας, όπως ο κ. Λαζόπουλος, που ανερυθρίαστα ανέγνωσε τη διαβόητη για την πλαστότητά της "Δήλωση Κίσσινγκερ" παρουσία κοινού (έχω ασχοληθεί σε παλαιότερη ανάρτηση με αυτή), ή ο Υπουργός Παιδείας κ. Στυλιανίδης, που πιστεύει στην ύπαρξη του προγράμματος "HELLENIC QUEST", με το οποίο μαθαίνουν, υποτίθεται, ελληνικά τα στελέχη των πολυεθνικών επιχειρήσεων στις Η.Π.Α. Αμφότερες οι θεωρίες αυτές έχουν καταρριφθεί προ πολλού, πλην, όμως, οι προαναφερθέντες κύριοι έκριναν σκόπιμο, για διάφορους λόγους, να τις προβάλουν ως αληθινές. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που σκέφτηκαν οι οπαδοί των θεωριών αυτών ότι, για να τις αναφέρουν αυτοί οι δύο κύριοι, δεν μπορεί, θα είναι αληθινές.
Έπειτα, αναφορικά με το μορφωτικό του επίπεδο, πρόκειται για πρόσωπο με χαμηλό πνευματικό επίπεδο. Μπορεί να έχει διαβάσει πολύ ή να δίδει την εντύπωση του "βιβλιοφάγου", πλην, όμως, η ενημέρωσή του(διότι δεν μπορούμε να ομιλούμε στην περίπτωση αυτή για μόρφωση)αφορά συγκεκριμένα έντυπα, όπως αυτά, που εκδίδουν επιρρεπείς σε θεωρίες συνωμοσίας ομάδες, όπως το κόμμα ΛΑ.Ο.Σ., διάφορες παραεκκλησιαστικές οργανώσεις κ.λπ. Μπορεί να διαθέτει πανεπιστημιακή μόρφωση, ακόμα και πτυχίο πανεπιστημιακής σχολής από αυτές, που έχουν υψηλές βάσεις και, θεωρητικά, τουλάχιστον, αξιώνουν οι φοιτητές τους να έχουν αυξημένη κρίση, αλλά η παραμονή του σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα ουδόλως του έχει ανοίξει τους πνευματικούς του ορίζοντες. Η αμάθειά του, σε συνδυασμό με την προσήλωσή του προσθέτουν στο χαρακτήρα του μια δόση "ψώνιου", που θεωρεί ότι γνωρίζει όσα δε γνωρίζει ο κόσμος όλος.
Περαιτέρω, διακρίνεται από ένα πείσμα, που αγγίζει τα όρια της ξεροκεφαλιάς και συχνά του φανατισμού, καθόσον δεν αποδέχεται ότι οι θεωρίες, που έχει ασπαστεί, έχουν πλείστα όσα κενά και ασαφή σημεία πολλώ δε μάλλον έχουν καταρριφθεί ως πλαστές εδώ και καιρό. Εμμένει στις απόψεις του και δεν υποχωρεί ούτε εκατοστό με προσήλωση φανατικού μοναχού των τελών του 4ου αιώνα μ.Χ. Συχνά, ο φανατισμός του αυτός έχει ως συνέπεια την καλλιέργεια μέσα του της εντύπωσης ότι πρέπει να εκπληρώσει μια ιερή αποστολή να διαφωτίσει, κατ' αυτόν, τους λοιπούς συνανθρώπους του για όσα ξέρει και τα οποία κρίνει ότι πρέπει να μοιραστεί με αυτούς, ώστε να τους σώσει από το κακό. Αυτό το τελευταίο μπορεί να είναι ο Σιωνισμός, η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ, οι Η.Π.Α., ο κομμουνισμός (παλαιότερα αυτός) κ.λπ., ανάλογα με τα αναγνώσματα του οπαδού αυτού.
Τέλος, χαρακτηρίζεται από μια τάση να προσβάλλει τους συνομιλητές του, ακόμα και αν αυτοί αποφεύγουν τους βαρείς χαρακτηρισμούς. Διακόπτει συνεχώς τους συνομιλητές του, τους ειρωνεύεται και ουκ ολίγες φορές καταφεύγει σε ύβρεις και λοιπούς μειωτικούς χαρακτηρισμούς προς αυτούς. Εδώ, το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι οι τακτικοί πελάτες των εκπομπών λόγου (που δεν είναι ακριβώς τέτοιες αλλά τέλος πάντων), που ασπάζονται τέτοιες θεωρίες και υιοθετούν ακριβώς αυτές τις τακτικές.

13 σχόλια:

Rodia είπε...

Η δήλωση του Κίσσινγκερ έγινε. Την άκουσα με τα αυτιά μου το 1974, τότε που μεσολαβούσε για το Κυπριακό. Μεταδόθηκε από δελτίο ειδήσεων κρατικού ραδιοσταθμού -ακούγαμε μετά μανίας τότε. Δεν πρόσεξα και δεν θυμάμαι να το έγραψαν εφημερίδες, δεν διάβαζα και πολύ εφημερίδα τότε, ραδιόφωνο άκουγα.
Δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία -πέρασε στο ντούκου που λένε- και μου έκανε μεγάλη εντύπωση όταν άκουσα μετά από πολλά χρόνια (ιδιαίτερα προσφάτως) να γίνεται τόσος ντόρος γι αυτήν. Να δίνονται προεκτάσεις δλδ και η δήλωση να έχει εξαφανιστεί. Ούτε τώρα όμως δίνω σημασία, μέχρι που φτάνω στο σημείο να αμφισβητώ την ακοή μου: μήπως δεν άκουσα καλά;
:)

Rodia είπε...

Παίζει βέβαια και η περίπτωση να ήταν μια δήλωση-μαϊμού κάποιου ευφάνταστου εκφωνητή -εκφωνήτριας στη συγκεκριμμένη περίπτωση. Σκέφτομαι όμως τι λόγο θα είχε να πει ένα τόσο τραβηγμένο ψέμμα;

-->> πες με συνομωσιολόγα τώρα!

Rodia είπε...

σμπλρ.-->>
Επανέρχομαι: με δυο λόγια, η προέκταση ενός γεγονότος σε ιστορία συνομωσιολογίας δεν βρίσκεται και πολύ μακριά από την άρνηση ενός γεγονότος.

Jean - Lyc είπε...

Η πιο απίθανη ατάκα πάντως που μπορεί να ακούσεις από έναν πραγματικό συνωμοσιολόγο είναι η εξής:

«Δεν υπάρχει καμμία απόδειξη γι' αυτό. ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΥΠΟΠΤΟ;;;;»

:-D

περιούσιος είπε...

@ rodia

Πρόσωπα, που έχουν ασχοληθεί με την εν λόγω δήλωση, αναφέρουν διαφορετικές ημερομηνίες, κατά τις οποίες διατυπώθηκε αυτή. Άλλοι αναφέρουν ότι ο Κίσσινγκερ τη διετύπωσε το 1994 και άλλοι το 1974. Ανεξάρτητα από την πραγματική ημερομηνία, η αλήθεια, κατ' εμένα, τουλάχιστον, είναι ότι όποτε ζητήθηκε από τους υποστηρικτές της απόψεως αυτής να προσκομίσουν στοιχεία για τη δήλωση αυτή, αυτοί ουδέν στοιχείο προσεκόμισαν. Για παράδειγμα, η βουλευτής του Κ.Κ.Ε., κα. Κανέλλη, δημοσίευσε ένα σχετικό άρθρο στο περιοδικό "ΝΕΜΕΣΙΣ", σύμφωνα με το οποίο η τουρκική εφημερίδα "TURKISH DAILY NEWS" είχε δημοσιεύσει τη διαβόητη αυτή δήλωση. Όταν της ζητήθηκε να προσκομίσει ή έστω να δημοσιεύσει ένα αντίγραφο του φύλλου της ανωτέρω τουρκικής εφημερίδας, όπου θα ευρίσκετο η εν λόγω δήλωση, αυτή είπε ότι το εν λόγω φύλλο δεν υπάρχει στα αρχεία της. Έψαξα στην ιστοσελίδα της εφημερίδας αυτής και ανακάλυψα ότι κατά τις ημερομηνίες, που αναφέρει η κα. Κανέλλη ότι δημοσιεύθηκε η εν λόγω δήλωση, δεν υπάρχει απολύτως τίποτα.
Έπειτα, αν υπήρχε η δήλωση αυτή σε εφημερίδες της εποχής εκείνης, άπαντες οι υποστηρικτές της θα την είχαν ανακαλύψει και θα την επικαλούνταν, πλην, όμως, κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει.
Τώρα για τη ραδιοφωνική εκπομπή, που λες, συχνά ακούμε διάφορα "μαργαριτάρια" από το ραδιόφωνο, οπότε δεν αποκλείεται σε αυτά να συγκαταλέγεται και η εν λόγω δήλωση. Μου κάνει δε εντύπωση που κανένας εκ των υποστηρικτών της δεν επικαλείται ότι την άκουσε στο ραδιόφωνο της εποχής εκείνης(και δεν ήταν τόσο διαδεδομένη η τηλεόραση την εποχή εκείνη, ώστε να πει ότι δεν άκουγε ραδιόφωνο). Δεν αμφισβητώ ότι την άκουσες, πλην, όμως, διαπιστώνω ότι και εσύ δεν είσαι 100% σίγουρη γι' αυτό.
Προσωπικά, όταν έχω να αντιμετωπίσω μια ιστορία, της οποίας την εγκυρότητα αμφισβητώ, κάνω μια έρευνα στο Διαδίκτυο και ψάχνω για τις πηγές της. Αν δεν βρω κάποια πηγή, τότε αρχίζω να αμφιβάλλω για τη γνησιότητά της. Εν προκειμένω, υπάρχουν τόσο αντικρουόμενες απόψεις για την προέλευση της δηλώσεως αυτής, όταν οι συνάδελφοι ιστολόγοι δεν αρκούνται στην απλή αναπαραγωγή της συνοδεία μειωτικών σχολίων για το, δήθεν, εμπνευστή της, που αμφιβάλλω, αν, πραγματικά, ο Χένρυ Κίσσινγκερ προέβη ποτέ στη διατύπωσή της. Δεν είναι δε δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ο Κίσσινγκερ προέβη σε τέτοια δήλωση, ανα αναλογιστεί το ρόλο του στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, την ανατροπή δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων κ.λπ.
Η προέκταση ενός γεγονότος σε ιστορία συνωμοσιολογίας οδηγεί στην άρνησή του, όταν δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι αυτό πραγματικά συνέβη. Έτσι έγινε και με τη δήλωση Κίσσινγκερ. Είναι τόσο πενιχρά και αντικρουόμενα τα αποδεικτικά μέσα, που τουλάχιστον εγώ αμφισβητώ ότι έλαβε ποτέ χώρα.

περιούσιος είπε...

@jean-lyc

Καλώς όρισες στο ταπεινό μου ιστολόγιο! Ο υποστηρικτής των θεωριών συνωμοσίας έχει πετύχει το παράδοξο της ανατροπής του τεκμηρίου της αληθείας, όπου η ανυπαρξία στοιχείων, αντί να οδηγεί στην απόρριψη μιας θεωρίας, αντιθέτως την ενισχύει, διότι δεν μπορεί, κατά την άποψη του υποστηρικτή αυτού, να υπάρχει μια δήλωση σε βάρος του έθνους και της πατρίδος μας και να δηλώνουμε ανερυθρίαστα ότι αυτή είναι ψεύτικη απλά και μόνο επειδή δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία γι' αυτή. Πολλώ δε μάλλον, αν προέρχεται από το Χένρυ Κίσσινγκερ, γνωστό για το ρόλο του στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, την ανατροπή δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων στη Λατινική Αμερική κ.λπ.

Rodia είπε...

Η πεποίθησή μου είναι ότι διογκώθηκε η συνομωσιολογική ιστορία μετά από την άρνηση της ύπαρξης της δήλωσης. Η απάντησή μου είναι: ωραία, ακούστηκε. Και τί έγινε; Σιγά τα ωά.

..η αμφισβήτησή μου ότι άκουσα, ήρθε πολλά χρόνια αργότερα, με τη φασαρία που έγινε..

Ευχαριστώ για την επίσκεψη :)

περιούσιος είπε...

@ rodia

Συμφωνώ και εγώ με το "σιγά τα ωά". Το πρόβλημά μου αρχίζει, όταν μια τέτοια θεωρία αναπαράγεται, προκειμένου να καταδείξουμε ότι ο ελληνισμός δεν προχωράει, διότι υπάρχουν τέτοιοι κακοί, π.χ. ο Κίσσινγκερ, που τον επιβουλεύονται και δεν τον αφήνουν να προοδεύσει. Ήτοι, ενοχλούμαι, όταν, αντί να αντιληφθούμε ότι τα αίτια της κακοδαιμονίας μας ως κράτους βρίσκονται εντός αυτού του κράτους και εντός της κεφαλής μας, βρίσκουμε μια θεωρία και δικαιολογούμε έτσι όλα τα δεινά μας. Αν υπήρχε η Δήλωση Κίσσινγκερ ως απλό αποκύημα ζωηρής φαντασίας ενός Έλληνα θαυμαστή και μιμητή του Λε Καρέ, τότε δεν θα είχα πρόβλημα. Αλλά δεν εμφανίζεται ως τέτοιο.

doctor είπε...

Δήλωση Κίσσινγκερ δεν υπήρξε ποτέ και αν η rodia την άκουσε να την εκφωνεί (άλλος ένας) κάποιος αυτό δεν σημαίνει τίποτα.
Σκέψου σε δέκα χρόνια να πει κάποιος ότι την άκουσε με τα ίδια του τα αυτιά σε εκπομπή του Λαζόπουλου στον Alpha!!!

Πολύ καλό ποστ. Συμφωνώ ότι το μόνο αντίδοτο σε αυτές τις θεωρίες συνωμοσίας είναι να τις φέρνουμε υπό το φως της λογικής, να μπαίνουμε στην συνδεσμολογία τους και να ανακαλύπτουμε τι σκοπούς εξυπηρετούν.
Πρέπει επίσης να είμαστε καχύποπτοι από τα χιλιάδες emails που κυκλοφορούν και δυστυχώς τα αναπαράγουν και τα προωθούν φίλοι μας οι οποίοι κατά τα άλλα είναι λογικοί και μορφωμένοι (π.χ. στείλε την χ μαλακία που διάβασες τουλάχιστον σε 10 άτομα αλλιώς θα σου καεί το βίντεο).
Ένα πρόσφατο που έλαβα (ζητώ συγνώμη από τον οικοδεσπότη για την μερική εκτροπή του θέματος) ήταν αυτό:

"Αν ποτέ ένας κακοποιός σας αναγκάσει να τραβήξετε λεφτά απο το ΑΤΜ σας, μπορείτε να ειδοποιήσετε την αστυνομία βάζοντας το PIN (τον τετραψήφιο κωδικό σας) ανάποδα.

Αν δηλαδή ο κωδικός σας είναι 1234 βάζετε 4321.

Το ΑΤΜ θα αντιληφθεί ότι το PIN μπήκε ανάποδα, θα σας δώσει μεν τα χρήματα που ζητήσατε, αλλά άμεσα θα ενημερώσει και την αστυνομία…"

****

Ένα απλό ψάξιμο στο google όμως είναι αρκετό για να ανασκευαστεί η παραπάνω αηδία, ειδικά με βάση την εικόνα της ελληνικής αστυνομίας και τις δυνατότητές της:

http://arkoudos.com/blog/?p=1027

doctor

περιούσιος είπε...

@ doctor

Ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια! Πράγματι, η αναπαραγωγή της "Δήλωσης Κίσσινγκερ"στην εκπομπή του κ. Λαζόπουλου τον περασμένο Απρίλιο έγινε η αιτία να τσακωθώ με αρκετά φιλικά και συγγενικά μου πρόσωπα, τα οποία είχαν την άποψη ότι, αφού τη διετύπωσε ο κ. Λαζόπουλος, αποκλείεται να είναι πλαστή
(τα πρόσωπα της επικαιρότητας έχουν το αλάθητο στα μάτια πολλών). Η αλήθεια είναι ότι ελάχιστος κόσμος προσπαθεί να ανακαλύψει, αν μια θεωρία συνωμοσίας είναι αληθινή,παρά αρκείται στην απλά αναπαραγωγή της, διανθίζοντας την ανάρτησή του με ποικίλα υποτιμητικά σχόλια για το πρόσωπο, που,δήθεν, την εμπνεύστηκε.
Το μήνυμα για το ΡΙΝ της κάρτας ανάληψης χρημάτων από ένα ΑΤΜ το έχω λάβει και εγώ. Συνήθως, αφήνω αναπάντητα τέτοια μηνύματα,
ακριβώς επειδή τα θεωρώ ύποπτης προέλευσης. Αλλά νομίζω ότι δεν αποτελώ τον κανόνα.

Ανορθόδοξος είπε...

Αν θέλετε να ακούσετε θεωρίες συνωμοσίας με το κιλό, και μάλιστα με εξαιρετικά ακραίο και γελοίο τρόπο, σας προτείνω τον τηλε-πλασιέ κύριο Κωνσταντινίδη (παίζει μόνο στα τοπικά της Β. Ελλάδας, αλλιώς youtube!)...

Μπροστά του ο Λιάκουρας είναι πολύ soft, σχεδόν maistream!!

Διαγόρας ο Μήλιος είπε...

«[...] οι προαναφερθέντες κύριοι έκριναν σκόπιμο, για διάφορους λόγους, να τις προβάλουν ως αληθινές.»

Η απόδοση σκοπιμότητας σε αυτούς τους κυρίους από που προκύπτει; Αυτό δεν είναι θεωρία συνωμοσίας;

Ποτέ μην αποδίδετε σε κακή βούληση κάτι που μπορεί επαρκώς να εξηγηθεί ως βλακεία.

JOHN MAKR είπε...

δεν ειναι μονο οι θεωριες συνομωσιας αλλα και η κακη η λανθασμενη παραγωγη ειδησεων επιστημονικου ενδιαφεροντος. αυτο δρα σαν το σπασμενο τηλεφ. οι πιο πολλοι δημοσιογραφοι ειναι αγραμματοι. αποφοιτοι λυκειου που για καποιον λογο απο παρουσιαστες ,αυτοονομαστηκαν σε δημοσιογραφους. ετσι μια ειδηση την κακοποιουν ηθελημενα (νουμερακια AGB ) Η ΑΠΟ ΑΓΝΟΙΑ. ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο χΑΡΔΑΒΕΛΑς ΚΑΙ ΣΤΗΝΕΙ ΕΚΠΟΜΠΗ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΨΩΝΙΑ. θΥΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΟΥς Ε. Ενω απο την μια οι Ε δρουν μυστικα ο δημοσιογραφος (ναυτικος ηταν )- ερευνητης (ημιμαθης ) διαλακουσε οτι ο παππους του ανηκε στους Ε. Ακομα και οι εθνικιστες τον ειχαν κραξει.